Bugun, 27-sentabr kuni “Demokratik institutlar” nomli birinchi yalpi majlis bo‘lib o‘tdi. Yig‘ilish doirasida Demokratik saylovlar; Milliy, mintaqaviy va mahalliy darajadagi demokratiya; Siyosiy va ijtimoiy hayotda teng ishtirok etish; Milliy inson huquqlari institutlari va inson huquqlarini himoya qilishda fuqarolik jamiyatining roli mavzularida yig‘ilish ishtirokchilari chiqish qildilar.

Sessiya moderatori sifatida Germaniya Federativ Respublikasining YXHTdagi doimiy vakili elchi Geza Brautigam hamda asosiy ma’ruzachilar – YXHTga a’zo davlatlar demokratik saylovlarning asosiy tamoyillarini chinakam demokratiya asosining muhim elementi sifatida qo‘llab-quvvatlashga sodiq ekanini ta’kidladi hamda DIIHBga saylovni kuzatish va baholash va tavsiyalarni amalga oshirishda yordam berish orqali saylov bilan bog‘liq majburiyatlarning bajarilishini qo‘llab-quvvatlash uchun mandat berdi.

Ishtirok etish huquqlari va saylov daxlsizligiga oid yangi tendensiyalar va xavotirlar YXHT mintaqasida jiddiy jamoatchilik e’tiborini tortdi, jumladan, COVID-19 pandemiyasi tufayli muqobil ovoz berish usullariga qiziqish ortdi, yangi texnologiyalar va ijtimoiy medianing saylovchilar va saylov jarayonlariga ta’siri hamda ayollar, nogironlar, yoshlar va milliy ozchiliklar, shu jumladan lo‘lilar kabi kam vakillik guruhlarini kengroq qamrab olishga global intilish kuchaydi.

Konferensiyada demokratik saylovlarni o‘tkazish masalalari yuzasidan fikr almashish chog‘ida 50 ga yaqin ishtirokchi (asosan fuqarolik jamiyati institutlari vakillari) so‘zga chiqdi.

Yalpi majlis ishtirokchilari o‘rtasida Markaziy saylov komissiyasining doimiy a’zosi G.Raximovaning ma’ruzasi ham yig‘ilish ishtirokchilariga tarqatildi.

Samarali hamkorlik nuqtai nazaridan milliy saylov tizimini yanada demokratlashtirish, saylov qonunchiligi va amaliyotini umume’tirof etilgan xalqaro demokratik standartlarga muvofiqlashtirish orqali fuqarolarning saylov huquqini yanada kengroq va to‘liq ta’minlashga alohida e’tibor qaratilmoqda.

Har bir saylov kampaniyasi monitoringi natijalariga muvofiq, YXHT DIIHBning yakuniy hisobotlarida aks ettirilgan maqbul tavsiyalar milliy saylov qonunchiligi va amaliyotiga joriy etilmoqda, saylovlarni o‘tkazishning milliy huquqiy asoslari takomillashtirilmoqda.

So‘nggi yillarda O‘zbekiston DIIHBning saylovlarni kuzatish bo‘yicha qator tavsiyalarini bosqichma-bosqich amalga oshirdi.

Xususan, YeXHT DIIHBning 2019-yilgi parlament saylovlarini kuzatish bo‘yicha yakuniy hisobotidagi tavsiyalarni inobatga olgan holda milliy saylov qonunchiligini takomillashtirishga qaratilgan bir qator muhim qonun hujjatlari qabul qilindi.

Markaziy saylov komissiyasi tomonidan bir qator normativ-huquqiy hujjatlar, shu jumladan, yangi tahrirda 2021-yilgi Prezident sayloviga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish to‘g‘risida qaror. Ushbu qarorlar, ko‘rsatmalar, qoidalar yakuniy hisobotning bir qator tavsiyalarini hisobga olgan holda, COVID-19 sharoitida saylovlarni tashkil etish va o‘tkazish, nogironligi bo‘lgan shaxslarning saylov huquqlarini ta’minlash bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar, elektron saylov jarayoniga interaktiv xizmatlar, ovoz berish jarayonini videokuzatuv va boshqa yangi texnologiyalar joriy etgan holda amalga oshirishni o‘z ichiga oladi.

Natijada bugungi kunga qadar yakuniy hisobotning 32 ta tavsiyasidan 21 tasi qabul qilindi.

Ayni paytda MSK huzurida DIIHBning 2021-yilda bo‘lib o‘tadigan Prezident saylovi monitoringi yakunlari bo‘yicha yakuniy hisobotini atroflicha tahlil qilish, unda keltirilgan tavsiyalarni o‘rganish va ularni amalga oshirish bo‘yicha takliflar ishlab chiqish bo‘yicha idoralararo ishchi guruh faoliyat yuritmoqda.

Bu ishga saylov jarayoni ishtirokchilari bilan bir qatorda ekspert va mutaxassislar, siyosiy partiyalar, fuqarolik jamiyati institutlari vakillari, olimlar va amaliyotchilar BMTTD, Saylov tizimlari xalqaro fondi (IFES), YXHT loyihalari koordinatori ekspertlari jalb qilingan.

Konferensiyaning ikkinchi kuni qo‘shimcha yig‘ilishlar doirasida yana davom etdi.